Prensip olarak, iş sözleşmesi, yasalar tarafından aksi düzenlenmedikçe, belirli bir forma tabi değildir. Bu nedenle, sözlü bir anlaşmaya veya hatta örtük, sözlü olmayan karşılıklı anlayışa dayalı bir istihdam ilişkisine izin verilir.
Bununla birlikte, belirli bir yıl veya daha uzun bir süre için yapılacak iş sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması gerekir.
Taraflar arasında yazılı bir sözleşme yapılmadığı hallerde işveren, çalışanına yazılı bir belge vermekle yükümlüdür;
Türk dilinin ticari işletmelerde zorunlu kullanımına ilişkin yasaya göre, Türkiye merkezli bir ticari kuruluşun taraf olması ve Türkiye’de uygulanması halinde Türkçe bir sözleşme yapılması gerekmektedir.
Bu nedenle, iş sözleşmeleri, Türkiye’de yerleşik ticari şirketler ile Türk vatandaşı veya yabancı uyruklu çalışanlar arasında bu tür sözleşmelerin yapıldığı Türkçe dilinde hazırlanmalıdır.
Bir iş sözleşmesi, istihdamın süresini, geçerlilik süresini veya son çalışma tarihini şart koşmak zorunda değildir. Sözleşmenin belirli bir süre zarfında yapılmadığı durumlarda, açık uçlu bir süre için yapılmış sayılır. Diğer yandan, sabit süreli sözleşmeler, sözleşmede açıkça belirtilmemesine rağmen, süresi objektif olarak belirlenebilir olan belirli bir süre veya belirli bir olay için yapılır.
Belirli bir inşaat projesinin tamamlanması süresince bir müteahhit firma ile bir bina ustabaşı arasında bir iş sözleşmesi, belirli süreli sözleşmelere örnek olarak verilebilir. Belirli süreli sözleşmelerin yasaların gerektirdiği şekilde yazılı olarak yapılması gerektiğine dikkat etmek önemlidir.
Belirli süreli sözleşme, sağlam bir gerekçe olmadıkça, ardışık olarak genişletilemez veya yenilenemez. Aksi takdirde, bu tür sözleşmelerin başlangıçtan itibaren açık uçlu olduğu kabul edilir. Benzer şekilde, taraflar temas süresinin sona ermesinden sonra istihdam ilişkisine dolaylı olarak devam ederse sabit süreli bir sözleşme otomatik olarak açık uçlu bir sözleşmeye dönüştürülür. Açık uçlu sözleşmelerin, belirli süreli sözleşmelere kıyasla çalışanlara daha geniş haklar verdiğini belirtmek gerekir.
Türkiye’de birinin girebileceği dört iş sözleşmesi kategorisi vardır. Yerel şirketler çalışanlarına aşağıdakilerden herhangi birini sunabilir:
– kalıcı ve geçici iş sözleşmeleri;
– belirsiz ve kesin istihdam anlaşmaları;
– tam zamanlı ve yarı zamanlı sözleşmeler;
– çağrı üzerine çalışma sözleşmeleri.
Çok verimli bir turizm endüstrisine sahip bir ülke olarak Türkiye de birçok mevsimlik iş sunulmaktadır, bu nedenle birçok şirket yaz aylarında mevsimsel iş sözleşmeleri de yapmaktadır.
Türk iş sözleşmelerinin çoğu kalıcı ve belirsiz olmakla birlikte, yarı zamanlı istihdam sunan birçok Türk şirketi de bulunmaktadır. Çağrı üzerine çalışma sözleşmesi, çalışma saatlerinin önceden kararlaştırıldığı anlaşmalara atıfta bulunur. Çalışan, bu tür iş sözleşmesi kapsamında haftada en az 20 saat çalışmalıdır.
Bu görevin sonlanması için ayarlanmış bir tarih olan sabit terim içindir. Belirli süreli sözleşme sadece bir kez yenilenebilir (belirli durumlar hariç) ve daha sonra süresiz bir sözleşmeye dönüşür.
Bu, işin belirli bir süresi veya belirli bir bitiş tarihi olmadığında kullanılır.
Açık uçlu sözleşmelerin, belirli süreli sözleşmelere kıyasla çalışanlara daha geniş haklar verdiğini belirtmek gerekir. Aşağıdaki tablo, ikisi arasındaki önemli farklılıkları göstermektedir:
| BELİRSİZ – AÇIK UÇLU | SABİT SÜRELİ |
| Otomatik son tarihi yok. | Dönem sonunda otomatik olarak sona erer. |
| Sona eren taraf tarafından bir fesih bildirimi gönderilmelidir. | Fesih bildirimine gerek yoktur. |
| Çalışanın fesih üzerine “ödeme bildirimi” hakkı olabilir. | Sona erdiğinde bildirim yapılmaz. |